Wizyta na magicznym zamku w Pszczynie

Są takie miejsca, w których człowiek zakochuje się od pierwszego wejrzenia i nie potrafi o nich zapomnieć przez wiele miesięcy, niekiedy nawet lat. Dla mnie takim miejscem jest zamek w Pszczynie. Jego historia sięga późnego średniowiecza (XI lub XII wieku), przez wieki był rezydencją między innymi książąt opolsko-raciborskich i książąt cieszyńskich, w XVI wieku przeszedł w ręce śląskiego rodu Promnitzów, w  latach 1765–1847 należał do książąt Anhalt-Köthen-Pless a od 1847 do książąt Hochberg von Pless z Książa. To właśnie historii tego ostatniego rodu poświęcona jest wystawa muzealna i bardzo szczegółowo została opisana w audio przewodniku.

Żeby zrozumieć ducha tej rezydencji, trzeba zwrócić uwagę na kilka najważniejszych osób, które ją zamieszkiwały i ich losy. Kiedy wygasła książęca linia Anhaltów Köthen-Pless, zamek wraz z okolicznymi terenami przejął Hans Heinrich X, hrabia von Hochberg (wnuk po kądzieli, księcia Fryderyka Erdmanna Anhalt-Köthen-Pless, głowa rodziny Hochbergów z Książa na Dolnym Śląsku). W 1850 roku otrzymał on tytuł księcia von Pless, który od tamtej pory był przekazywany każdemu kolejnemu najstarszemu potomkowi.

Hans Heinrich X Graf von Hochberg

 Po Hansie Heinrichu X dobra pszczyńskie i Książ, otrzymał jego najstarszy syn, książę Hans Heinrich XI, który to najdłużej panował na zamku (w latach 1855 - 1907). To właśnie on nadał zamkowi obecny kształt. Po jego śmierci dobra pszczyńskie odziedziczył jego syn, książę Hans Heinrich XV. Jego żoną była znana z urody Angielka, Mary Theresa Olivia Cornwallis-West, księżna von Pless, nazywana Daisy. Właśnie dzięki jej słowom zawartym w pamiętnikach możemy dokładniej poznać życie toczące się w zamku na przełomie XIX i XX wieku – w audio przewodniku za sprawą aktorki głosowej, wcielającej się w rolę Daisy, odwiedzjący ma wrażenie, jak gdyby stała ona tuż obok i osobiście opowiadała historię swojego życia, nie tylko na zamku w Pszczynie, ale również i na zamku w Książu.

Księżna Daisy von Pless

Co ciekawe, w latach 1914-1917 zamek pszczyński był Główną Kwaterą i siedzibą sztabu wojsk niemieckich. To właśnie w Pszczynie cesarz, szef sztabu głównego marszałek Paul von Hindenburg oraz szef sztabu wschodniego generał Erich von Ludendorff podejmowali decyzje wojskowe zmieniające oblicze ówczesnej Europy.

W 1922 roku Pszczynę na mocy wyniku plebiscytu została włączona do odrodzonego Państwa Polskiego. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Pszczyny w lutym 1945 roku w zamku umieszczono szpital, dzięki czemu prawdopodobnie nie został ograbiony i zachowało się około 80% oryginalnego wyposażenia wnętrz z przełomu wieków XIX/XX w tym olbrzymie kryształowe lustra.

Mnie osobiście najbardziej urzekł salon przylegający do pałacowej biblioteki i wielka Sala Lustrzana z kryształowymi lustrami. 

Na zewnątrz największe wrażenie robi olbrzymia przestrzeń parku krajobrazowego w stylu angielskim, który liczy 156ha! Z całego serca polecam udać się na długi spacer, szczególnie tym, którzy uwielbiają spacery. 

Warto nieco oddalić się od zamku i przejść się do miejsca, w którym zlokalizowany jest niewielki cmentarzyk książąt Anhaltów, założony prawdopodobnie w 1808 przez Henryka Anhalta. Ciekawy jest też znajdujący się tam wysoki obelisk z inskrypcją: „Auferstehen, ja auferstehen, sollst du mein Staub nach kurzer Ruh", co można przetłumaczyć jako: „Zmartwychwstaniesz, ach zmartwychwstaniesz, prochu mój po krótkim odpoczynku”.